Door Lex Eschauzier
Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt wettelijk verplicht
Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt vroeg of laat verankerd in de wet. Wie verstandig is, speelt daar nu al op in.
De laatste jaren stimuleert de Nederlandse overheid maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). ‘Den Haag’ rekent erop dat bedrijven en instellingen deze weg vrijwillig inslaan. Dat blijkt in de praktijk nogal tegen te vallen. Zo houdt bijvoorbeeld slechts één op de drie bedrijven zich aan internationale richtlijnen voor MVO. In 2023 zouden dat er, volgens het Regeerakkoord, negen op de tien moeten zijn. Dat lijkt er niet van te komen, althans niet op basis van vrijwilligheid.
Politiek wil MVO afdwingen
Daarom komen een aantal politieke partijen nu met een nota die ervoor pleit om MVO via de wet af te dwingen. Dit initiatief past in een trend. De laatste jaren moeten organisaties aan steeds meer wettelijke eisen voldoen op het gebied van MVO, in eerste instantie op milieugebied. Het is waarschijnlijk zo niet onvermijdelijk, dat die eisen nog strenger worden en ook veelomvattender, dat wil zeggen dat ze breder reiken dan alleen de bescherming van natuur en milieu.
De corona pandemie versnelt het proces. In ruil voor overheidssteun moeten getroffen bedrijven voldoen aan tal van voorwaarden. In een land als Oostenrijk bijvoorbeeld neemt dat zeer concrete vormen aan. De regering steunt Austrian Airlines op voorwaarde dat het bedrijf bestemmingen moet schrappen die binnen drie uur per trein bereikbaar zijn. Ook moet de luchtvaartmaatschappij de CO2 uitstoot uiterlijk in 2030 gehalveerd hebben.
Deze foto is gedownload van: https://unsplash.com/s/photos/sustainability
Eerlijk belonen moet
In Nederland zien we het ook deze kant opgaan. Bedrijven die coronasteun ontvangen mogen bijvoorbeeld geen bonussen aan topbestuurders uitdelen. Beloning is een belangrijk aandachtspunt binnen een MVO strategie.
Hoogste tijd om door te pakken, vinden de vier politieke partijen die de initiatiefnota indienen. Ze hebben veel waardering voor bedrijven die nu al uitblinken op het gebied van MVO en juichen koppelingen van coronasteun aan MVO doelstellingen toe, maar ze willen ‘een gelijk speelveld’ door het verplicht te maken.
Nog altijd onverantwoorde praktijken
Voordewind (Tweede Kamerlid ChristenUnie): ‘Illegale houtkap, moderne slavernij, ernstige milieuvervuiling en kinderarbeid zijn voorbeelden van praktijken die nog altijd plaatsvinden in de productieketens van bedrijven. Tot nu toe bleef de Nederlandse aanpak grotendeels beperkt tot vrijwillige maatregelen. Alles wijst erop dat er nu wetgeving moet komen.’
In de initiatiefnota van Voordewind c.s. is het uitbannen van slavenarbeid een belangrijk thema. Uitbuiting zoals bedoeld in de nota bestaat vandaag de dag helaas nog steeds en is allerminst een ver-van-het-bed-show. Het gaat om keuzes die wij als burgers én als bedrijven dagelijks maken, dus privé en zakelijk.
Risico’s elimineren
‘Rond 45 miljoen mensen te wereld zijn moderne slaven’, schetst de initiatiefnota. ‘Zeker niet alleen in de seksindustrie. Ook in ketens van veel gewone producten op de Nederlandse markt, komt slavernij voor. Het is onder meer aangetroffen in de kleding- en schoenenindustrie, in de voedingsmiddelensector, elektronica, visserij en de productie van natuursteen.’
In managementtermen kun je zeggen: Betrokkenheid bij moderne slavernij of mensenhandel via de keten is een risico voor Nederlandse organisaties en internationale bedrijven die actief zijn op de Nederlandse markt.
De indieners van de nota zien hun initiatief als de basis voor de gewenste wetgeving, die nog deze zomer vorm zou moeten krijgen. ‘Treuzelt het kabinet’, waarschuwt Voordewind, ‘dan zullen we zelf een wetsvoorstel indienen. Zelfs bedrijven vragen om wetgeving. Want alle goede initiatieven en convenanten ten spijt, bedrijven die wel hun productieketens actief verduurzamen, duurzaam inkopen, uitbuiting bestrijden en eerlijke prijzen betalen, worden geconfronteerd met bedrijven die dit niet doen. Enkel omdat het niet verplicht is. Dat is oneerlijk.’
Nu is het moment
Wie verstandig is, wacht niet tot MVO binnenkort wettelijk verankerd is, maar gaat er meteen mee aan de slag. In de visie van Constantis is MVO geen modegril maar een must. De Trippple aanpak van Constantis is gebaseerd op een gedegen gedachtegoed en jarenlange ervaring. De Trippple aanpak stelt bedrijven en instellingen in staat om een duurzame strategie te ontwikkelen en te implementeren. Als er ooit een moment was, om daar serieus werk van te maken, dan is het nu.
In de Trippple toolkit heeft Constantis haar uitgebreide en beproefde instrumentarium verzameld, waarmee u zélf een duurzame strategie in uw gehele organisatie kunt implementeren.